कोव्हीड लसीकरण असो की इतर कोणतीही लसीकरण मोहीम असो, नवी मुंबई महानगरपालिका लसीकरण मोहीम राबविण्यामध्ये नेहमीच राज्यात अव्वल राहिली असून यामध्ये घराघरापर्यंत आरोग्य विषयक जनजागृती करणा-या व माहिती पोहचविणा-या आशा स्वयंसेविकांचा सर्वात मोठा वाटा असल्याचे सांगत नवी मुंबई महानगरपालिकेचे अतिरिक्त आयुक्त श्री. संजय काकडे यांनी राष्ट्रीय लसीकरण दिवस हा आशा स्वयंसेविकांसाठी समर्पित दिवस म्हणून ‘आशा दिवस’ साजरा करण्याचे ठरविले असल्याचे सांगितले.

      नवी मुंबई महानगरपालिका आरोग्य विभागाच्या वतीने 16 मार्च या राष्ट्रीय लसीकरण दिवसाचे औचित्य साधून आयोजित करण्यात आलेल्या आशा दिवस या वारकरी भवन सीबीडी बेलापूर येथे आयोजित विशेष कार्यक्रमाप्रसंगी ते आपले मनोगत व्यक्त करीत होते. याप्रसंगी वैद्यकीय आरोग्य अधिकारी डॉ. प्रमोद पाटील, वैद्यकीय अधिक्षक डॉ. वर्षा राठोड व डॉ. उध्दव खिल्लारे, लसीकरण नोडल अधिकारी तथा वैद्यकीय अधिकारी डॉ. रत्नप्रभा चव्हाण व डॉ. राजेश म्हात्रे आदी मान्यवर व्यासपीठावर उपस्थित होते.

      याप्रसंगी बोलताना वैद्यकीय अधिकारी डॉ. प्रमोद पाटील यांनी आशा स्वयंसेविका या आरोग्य विभाग आणि नागरिक यांच्यामधला दुवा होऊन अथक काम करित असून त्यांच्या कामाचा यथोचित सन्मान करण्यासाठी आजच्या विशेष कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आल्याचे सांगितले. आशा स्वयंसेविका थेट घरापर्यंत पोहचत असल्याने त्या अनेक कुटुंबांच्या विश्वासाचा भाग होतात. त्यामुळे लसीकरणामध्ये आशा स्वयंसेविकांसह महत्वपूर्ण योगदान असणा-या ए.एन.एम. व इतर संबंधित घटकांचाही सन्मान करण्यात येत असल्याचे त्यांनी सांगितले.

      यावेळी राष्ट्रीय आरोग्य अभियान अंतर्गत माता व बाल आरोग्य, नियमित लसीकरण, पल्स पोलीओ लसीकऱण, साथरोग सर्वेक्षण, आरोग्य शिक्षण अशा विविध कार्यक्षेत्रात राष्ट्रीय कार्यक्रमामध्ये सहभागी होणा-या 23 नागरी आरोग्य केंद्रातील प्रत्येकी एका सर्वोत्कृष्ट कामगिरी करणा-या आशा स्वयंसेविकेला मान्यवरांच्या शुभहस्ते सन्मानित करण्यात आले.

      त्याचप्रमाणे प्रत्येक नागरी आरोग्य केंद्रातील सर्वोत्कृष्ट ए.एन.एम. झिरो ऑडिट पॉईंट असणारे नागरी आरोग्य केंद्रातील उत्तम कामगिरी करणारे लिपीक यांना सन्मानित करण्यात आले.

      सन 2022-23 मध्ये नवी मुंबई महानगरपालिका रुग्णालयात 2500 हून अधिक महिला कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रिया झालेल्या असून 2000 पेक्षा जास्त शस्त्रक्रिया करणारे सार्वजनिक रुग्णालय वाशी येथील स्त्रीरोग विभाग प्रमुख आणि नेरुळ रुग्णालयाचे निवासी वैद्यकीय अधिकारी पद समर्थपणे सांभाळणारे डॉ. राजेश म्हात्रे यांचा याप्रसंगी विशेष सन्मान करण्यात आला. 27 वर्षापासून नमुंमपा आरोग्य विभागात कार्यरत असणा-या डॉ. राजेश म्हात्रे यांनी 30000 हून अधिक कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रिया केलेल्या आहेत. 6 एप्रिल 2020 रोजी महाराष्ट्रातील पहिली व देशातील दुसरी कोव्हीड पॉझिटिव्ह गरोदर महिलेची प्रसूती करणारे स्त्रीरोग तज्ज्ञ ही त्यांची वेगळी ओळख आहे. कोव्हीड कालावधीमध्ये त्यांनी 40 हून अधिक कोव्हीड पॉझिटिव्ह गरोदर महिलांची प्रसूती नवी मुंबई महानगरपालिकेच्या रुग्णालयांमध्ये केलेली आहे.

      आशा स्वयंसेविकांना समाजात सन्मान प्राप्त करून देणे व अधिक जोमाने कार्य करण्यासाठी त्यांना प्रोत्साहित करणे याकरिता महाराष्ट्र शासनाच्या निर्देशानुसार देण्यात येणा-या सर्वोत्कृष्ट आशा स्वयंसेविका पुरस्काराच्या सन 2022-23 करिता ललीता यादव (कुकशेत), अनिसा शेख (सीबीडी बेलापूर) व रुक्मिणी तेली (नेरूळ फेज 2) या आशा स्वयंसेविका अनुक्रमे तीन क्रमांकाच्या मानकरी ठरल्या. 52 विविध निकषांच्या आधारे या 3 सर्वोत्कृष्ट स्वयंसेविकांची निवड करण्यात आली.

      सन 2022-23 मध्ये 2500 पेक्षा अधिक कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रिया झालेल्या असून त्यामध्ये 100 टक्के लक्ष्य पूर्ण करणा-या नागरी आरोग्य केंद्र नेरुळ फेज 1 व नोसिल नाका यांचे वैद्यकीय अधिकारी व एलएचव्ही आणि एनएम यांना याप्रसंगी सन्मानीत करण्यात आले.

      शासनामार्फत कुटुंब नियोजन, एएनसी केअर, पीएनसी केअर, चाईल्ड इम्युनिझेशन या निर्देशांकातील कामानुसार गुण प्रदान करून त्यांची श्रेणी काढण्यात येते. यामध्ये 75 पैकी 71.6 गुण प्राप्त कऱणा-या नागरी आरोग्य केंद्र, नोसिल नाका याच्या वैद्यकीय अधिकारी डॉ. भावना बनसोडे यांना प्रथम, 71.0 गुण प्राप्त कऱणारे नागरी आरोग्य केंद्र, चिंचपाडा येथील वैद्यकीय अधिकारी डॉ. सुषमा सारुक्ते यांना व्दितीय आणि 70.4 गुण मिळविणा-या नागरी आरोग्य केंद्र, इलठणपाडा यांचे वैद्यकीय अधिकारी डॉ. वसावे यांना तृतीय क्रमांक मिळविला.

      प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियानांतर्गत जून 2022 ते जानेवारी 2023 या कालावधीत पोर्टलवरील अहवालानुसार निदान झालेल्या अति जोखमीच्या मातांच्या प्रमाणानुसार सर्वाधिक काम केलेल्या नागरी प्राथमिक आरोग्य केंद्रांना सन्मानित करण्यात आले. 23 नागरी प्राथमिक आरोग्य केंद्रांमध्ये अतिजोखमीच्या माता शोधण्याचे 27 टक्के प्रमाण असणा-या चिंचपाडा केंद्रास प्रथम तसेच 16 टक्के प्रमाण असणा-या इंदिरा नगर केंद्रास व्दितीय आणि 14 टक्के प्रमाण असणा-या कातकरीपाडा केंद्रास तृतीय क्रमांकाचा पुरस्कार देऊन सन्मानित करण्यात आले.

      याशिवाय ज्या नागरी प्राथमिक आरोग्य केंद्रातील ए.एन.एम. यांनी जास्तीत जास्त कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रियेकरिता महिला लाभार्थ्यांना संदर्भित केले आहे त्यामध्ये घणसोली केंद्रातील पुनम वाकोडे (45 महिला लाभार्थी), दिघा केंद्रातील पौर्णिमा परांजपे (37 महिला लाभार्थी) आणि हंसा चौधरी (37 महिला लाभार्थी) यांना अनुक्रमे प्रथम व व्दितीय (विभागून) क्रमांकाचा पुरस्कार देऊन सन्मानित करण्यात आले.

      अशाच प्रकारे कुटुंब नियोजन पुरुष शस्त्रक्रियेसाठी प्रवृत्त करणा-या ए.एन.एम. यांनाही सन्मानीत करण्यात आले. यामध्ये ज्योती पिंगळे (सानपाडा), विद्या दावंडे (करावे), मोहिनी निकम (नेरुळ फेज 1), योगीता राऊत (राबाडा), कविता ताजवे (सानपाडा), स्वाती गायकवाड (सीबीडी बेलापूर), प्राजक्ता मोरे (कातकरीपाडा), संध्या साळुंखे (नोसील नाका), ज्योती कायंदे (सीबीडी बेलापूर) या ए.एन.एम. यांचा उत्तम कामगिरीबद्दल सन्मान करण्यात आला.

      नागरी आरोग्य केंद्र स्तरावर विविध कार्यक्रम राबविताना आर.सी.एच. कार्यक्रमामध्ये रुग्णालयांचा महत्वाचा वाटा आहे. यामध्ये कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रिया करण्यात, पीपीआययुसीडी, प्रसूती अशा विविध बाबींविषयीच्या निर्देशांकांनुसार एकूण प्रसूतींपैकी सर्वात जास्त 3260 प्रसूती झालेले रुग्णालय म्हणून माँसाहेब मिनाताई ठाकरे रुग्णालय यांना सन्मानीत करण्यात आले. तेथील वैद्यकीय अधिक्षक डॉ. उध्दव खिल्लारे यांना सन्मानीत करण्यात आले.

      त्याचप्रमाणे रुग्णालयाचा दुसरा निर्देशांक सर्वात कमी उपजत मृत्यू आणि बालमृत्यू असणारे रुग्णालय म्हणून राजमाता जिजाऊ रुग्णालय ऐरोली यांना सन्मानीत करण्यात आले. वैद्यकीय अधिक्षक डॉ. वर्षा राठोड यांनी हा सन्मान स्विकारला. या रुग्णालयाची वाटचाल राष्ट्रीय स्तरावरील लक्ष्य मानांकनाकरिता सुरु आहे.

      तसेच सर्वात जास्त कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रिया करणारे रुग्णालय म्हणून सार्वजनिक रुग्णालय, वाशी यांना सन्मानीत करण्यात आले. वैद्यकीय अधिक्षक डॉ. प्रशांत जवादे यांच्या नेतृत्वाखाली हा सन्मान स्विकारण्यात आला. एप्रिल 2022 ते फेब्रुवारी 023 या कालावधीत आयएचआयपी पोर्टलनुसार 893 कुटुंब नियोजन शस्त्रक्रिया वाशी रुग्णालयात कऱण्यात आल्या आहेत.

      क्षेत्रीय स्तरावर सुरु असलेल्या लसीकरण कामावर मुख्यालय स्तरावरून पर्यवेक्षण आणि नियंत्रण करण्यात येते व त्यांचे गुणांकन विविध निकषांनुसार केले जाते. यामध्ये महापालिका मुख्यालयातील लसीकरण क्षेत्र सनियंत्रक क्रांती म्हात्रे यांना त्यांच्या कामगिरीबाबत सन्मानीत करण्यात आले.

      लसीकरणाच्या पर्यवेक्षणासोबतच तांत्रिक मार्गदर्शन, लस हाताळण्याकरिता मार्गदर्शन करणा-या सार्वजनिक आऱोग्य परिचारिका पल्लवी जोशी यांचाही विशेष सन्मान करण्यात आला.

      याप्रसंगी आशा स्वयंसेविका व आरोग्य विभागातील महिला कर्मचा-यांनी गायन, नृत्य आदी कलाप्रकारांचे उत्साहाने सादरीकरण करून राष्ट्रीय लसीकरण दिवस जल्लोषात साजरा केला. दैनंदिन धावपळीच्या व धकाधकीच्या कामकाजातून आशा स्वयंसेविकांना एकत्र येऊन राष्ट्रीय लसीकरण दिवसाचे औचित्य साधत आनंदाने ‘आशा दिवस’ साजरा करण्याची संधी उपलब्ध करून दिल्याबद्दल उपस्थित आशा स्वयंसेविका व महिला कर्मचा-यांनी आयुक्त श्री. राजेश नार्वेकर व अतिरिक्त आयुक्त श्री. संजय काकडे यांच्या निर्णयाचे मनापासून स्वागत केले व समाधान व्यक्त केले.